DeepSeek, релативно непозната компанија со седиште во Хангжу, Кина, го привлече вниманието на светот со својот нов модел на вештачка интелигенција (AI) – R1. Оваа мала кинеска компанија предизвика „земјотрес“ во Силиконската долина и глобалните берзи, носејќи ја трката за доминација во AI технологијата во сосема нова фаза.
Во само една недела од неговото објавување, моделот R1 се искачи на врвот на Apple App Store и веќе ги надминува најдобрите модели од гиганти како OpenAI, Google и Meta. Особено вознемирувачки за конкурентите е изјавата на DeepSeek дека нивните модели се развиени со само дел од ресурсите што ги користат американските технолошки компании.

R1: Моделот што ги менува правилата на играта
Според независниот Индекс за квалитет на вештачка анализа, моделот R1 го освои второто место, веднаш зад о1 на OpenAI, но пред други реномирани модели како Gemini 2.0 Flash (Google) и Claude 3.5 Sonnet (Anthropic).
Она што го прави R1 толку моќен е неговата способност за „расудување со синџир на мисли“ – метод што му овозможува да ги подели сложените задачи на мали чекори и да ги ревидира претходните резултати, имитирајќи го човечкото размислување. Дополнително, R1 е бесплатен и отворен за користење, за разлика од затворените системи на неговите конкуренти, што овозможува транспарентност и слобода за понатамошно развивање.
„Моментот на Спутник“ за вештачката интелигенција
Индустриските лидери го опишуваат успехот на DeepSeek како „момент на Спутник“ за вештачката интелигенција, алудирајќи на историскиот настан што ги промени глобалните технолошки приоритети за време на вселенската трка. Марк Андреесен, познат технолошки претприемач, истакна дека R1 е доказ дека американските технолошки гиганти повеќе не се недостижни.
Дури и извршниот директор на Microsoft, Сатја Надела, го нарече моделот „супер импресивен“ на Светскиот економски форум во Швајцарија, додавајќи дека светот треба сериозно да ги сфати случувањата во Кина.

Од технолошки успех до предизвици
DeepSeek неодамна објави уште еден модел – Janus-Pro-7B, мултимодален систем што може да обработува различни типови медиуми, вклучително и слики. Но, успехот на компанијата не помина без предизвици. Поради огромната популарност на R1, нивната веб-страница се соочи со сајбер-напади и прекини, што привремено ја ограничи регистрацијата на корисници.
Компанијата соопшти дека ги решила техничките проблеми, но прекините продолжија и понатаму, достигнувајќи го нивото на најдолгиот прекин во последните три месеци.
Клучниот прашање: Како?
DeepSeek разви модел што го надмина нивото на конкурентите за само два месеци и со буџет од помалку од 6 милиони долари. Ова е значајно, имајќи предвид дека американските технолошки компании инвестираат милијарди долари годишно во развој на AI технологии. Покрај тоа, DeepSeek мораше да се справи со американските извозни ограничувања, користејќи помалку моќни компјутерски чипови за изградба на своите модели.
Овој развој отвори дебата во технолошките кругови – како една мала кинеска компанија успеа да ги надмине најголемите играчи во индустријата?
Со појавата на DeepSeek, глобалната трка за доминација во вештачката интелигенција стана поинтензивна, а резултатите од оваа нова фаза ветуваат радикални промени во начинот на кој технологијата влијае на нашите животи.